Wiek XIX
1881 - 1890
1881 I 27 - Mikołaj Zyblikiewicz został nominowany na marszałka krajowego wskutek czego nie mógł nadal sprawować funkcji prezydenta Krakowa.
1881 II 1 - Krakowska Rada Miejska jednogłośnie nadała Mikołajowi Zyblikiewiczowi honorowe obywatelstwo miasta Krakowa.
1881 II 3 - Rada Miejska przyjęła nowe zasady numerowania domów. Na wszystkich będą umieszczone cynkowe tabliczki z niebieską obwódką, zawierające na białym tle czarne napisy: numer i nazwę dzielnicy, numer domu, nazwę ulicy.
1881 II 7 - Z uwagi na nominację na marszałka Sejmu Krajowego Mikołaj Zyblikiewicz złożył urząd prezydenta Krakowa i zarządził wybory na to stanowisko.
1881 II 17 - Adwokat, wiceprezydent Krakowa Ferdynand Weigel został wybrany na prezydenta miasta.
1881 II 28 - W Sukiennicach odbył się pożegnalny bal kostiumowy, na którym pary występowały w strojach z różnych epok, a poloneza rozpoczynał ustępujący prezydent Zyblikiewicz z poetką Deotymą (Jadwigą Łuszczewską).
1881 III 18 - Odbył się pierwszy kurs tramwaju konnego na linii od mostu Podgórskiego, przez Rynek i Bramę Floriańska do dworca kolejowego.
1881 III 24 - Nowo wybrany prezydent Krakowa Ferdynand Weigel złożył przepisaną przysięgę na ręce delegata namiestnika.
1881 V 30 - Zamknięto przejazd przez most stradomski, przeznaczony do zniesienia.
1881 VI 2 - Magistrat wyznaczył na brzegu Wisły osobne kąpieliska dla kobiet, dla mężczyzn i do pławienia koni.
1881 VIII 25 - Nastąpiło poświęcenie gmachu Szkoły Miejskiej w Podgórzu (ul. Sokolska 13).
1881 X 13 - Do Krypty Zasłużonych na Skałce przeniesiono z cmentarza Rakowickiego zwłoki znanych literatów polskich: Wincentego Pola oraz Lucjana Siemieńskiego.
1881
- Z inicjatywy biskupa Albina Dunajewskiego rozpoczęto, kosztem Katarzyny Potockiej (wdowy po Adamie), odbudowę zniszczonego przez pożar w 1850 roku Pałacu Biskupiego.
1882 I 5 - Pod wpływem tragicznego pożaru wiedeńskiego Ringtheater zamknięto czasowo teatr krakowski przy placu Szczepańskim.
1882 I 18 - Ukazał się pierwszy numer dziennika „Reforma ”. Było to pismo liberalno - demokratyczne, wydawane przez Adama Asnyka, redagowane przez Tadeusza Rutowskiego i Tadeusza Romanowicza.
1882 II 13 - W kościele oo. Pijarów umieszczono serce Stanisława Konarskiego.
1882 III 16 - Rada Miejska uchwaliła pokrycie kosztów zbudowania w teatrze przy pl. Szczepańskim zabezpieczeń widzów na wypadek ognia.
1882 VI 2 - Rada Miejska na wniosek Walerego Rzewuskiego powołała komitet obchodów 200 - lecia odsieczy wiedeńskiej.
1882 IX 7 - Rada Miejska zatwierdziła statut Krakowskiej Szkoły Handlowej.
1882 X 1 - Rozpoczęła działalność Szkoła Handlowa w Krakowie, założona staraniem władz miasta, Izby Handlowej i Przemysłowej oraz Krakowskiej Kongregacji Kupieckiej.
1882 X 18 - Jan Matejko otrzymał honorowe obywatelstwo miasta Krakowa.
1882 X 30 - Została uruchomiona pierwsza linia tramwaju konnego w Krakowie. Trasa linii biegła od dworca kolejowego przez Rynek Główny do mostu Podgórskiego.
1882 XI 9 - Jeszcze za życia Jana Matejki nazwano jego imieniem plac, przy którym zbudowano budynek Szkoły Sztuk Pięknych.
1882 XI 28 - Dziennik „Reforma” zmienił nazwę na „Nowa Reforma ”.
1882
- Jan Matejko zakończył malowanie obrazu Hołd Pruski.
- Ksiądz Kazimierz Siemaszko założył przy ul. Długiej schronisko dla ubogich chłopców.
1883 I 4 - Ukazał się pierwszy numer czasopisma „Robotnik”. Był to dwutygodnik socjalistyczny.
1883 II 1 - Na Rynku Głównym umieszczono płytę upamiętniającą przysięgę Tadeusza Kościuszki.
1883 II 23 - W Krakowie w Sali Saskiej po raz pierwszy wystąpił I. Paderewski wraz ze skrzypkiem W. Górskim.
1883 III 29 - Karol Olszewski, chemik i Zygmunt Wróblewski, fizyk dokonali jako pierwsi na świecie skroplenia tlenu, następnie 13 kwietnia 1883 roku skroplili azot.
1883 IV 13 - Karol Olszewski, chemik i Zygmunt Wróblewski, fizyk skroplili azot.
1883 V 2 - Na łamach krakowskiego „Czasu” i warszawskiego "Słowa" Henryk Sienkiewicz zaczął publikować „Ogniem i mieczem”.
1883 V 26 - Odbyło się uroczyste poświęcenie kamienia węgielnego pod gmach Collegium Novum.
1883 VI 10 - W Ogrodzie Strzeleckim odsłonięto pomnik Zygmunta Augusta (dłuta Walerego Gadomskiego).
1883 VII 27 - Powołano dyrektora Muzeum Narodowego w osobie Władysława Łuszczkiewicza.
1883 IX 2 - Dostojnicy krakowscy z prezydentem Weiglem na czele przenieśli procesjonalnie złote korony (zaprojektowane przez Matejkę) do koronacji obrazu Matki Boskiej Piaskowej, z pałacu biskupiego do kościoła Karmelitów.
1883 IX 3 - Nastąpiło uroczyste otwarcie III Gimnazjum im. Jana III Sobieskiego.
1883 IX 8 - W kościele Karmelitów na Piasku odbyły się główne uroczystości 200. rocznicy odsieczy wiedeńskiej.
1883 IX 10 - Ogłoszenie szczegółowej "ustawy budowniczej" dla stołecznego królewskiego miasta Krakowa.
1883 IX 11 - Nastąpiło oficjalne otwarcie Muzeum Narodowego w Sukiennicach.
1883 IX 11 – 13 - W ramach uroczystych obchodów 200 rocznicy wiktorii wiedeńskiej urządzono na Błoniach i w ogrodzie karmelitów święto ludowe, na które przybyły delegacje chłopskie w strojach ludowych z całej Galicji.
1883 IX 12 - Okazała procesja przeszła z kościoła Karmelitów na Wawel, gdzie odbyło się nabożeństwo dziękczynne za zwycięstwo pod Wiedniem.
1883 IX 13 - Na Wawelu obchodzono 25-lecie pracy twórczej Jana Matejki, w swym przemówieniu mistrz poinformował o ofiarowaniu swego najnowszego obrazu Jan Sobieski pod Wiedniem papieżowi Leonowi XIII.
1883 IX 14 – 15 - Odbył się pierwszy ogólnopolski zjazd literatów i artystów.
1883
- W Krakowie po raz pierwszy zainstalowano oświetlenie elektryczne.
- Został otwarty okazały gmach Domu Towarzystwa Dobroczynności przy ul. Koletek.
1884 I 3 - Powstało miejskie Biuro Statystyczne, które wydawało „Statystyki miasta Krakowa”.
1884 V 28 – 31 - Odbył się zjazd historyczno - literacki zorganizowany w 300 rocznicę śmierci Jana Kochanowskiego.
1884 VI 20 – 25 - W dniach 20 - 25 czerwca Kraków został dotknięty klęską powodzi.
1884 VI 28 - Ogłoszono statut czterech wieczorowych "szkół początkowych przemysłowych dla młodzieży rzemieślniczej".
1884 VII 22 - Ogłoszono urzędowy wykaz (98 na terenie Krakowa) "doktorów medycyny i ich pomieszczeń".
1884 VIII 1 - Kraków uzyskał połączenie kolejowe z Oświęcimiem.
1884 VIII 12 - Krakowskie Towarzystwo Telefonów otrzymało zgodę na instalację pierwszych telefonów.
1884 VIII 24 - Został wydany „Regulamin utrzymania czystości i porządku dla stołecznego królewskiego Miasta Krakowa”.
1884 X 3 - W recitalu I. Paderewskiego wzięła udział H. Modrzejewska.
1884 X 10 - Odbył się recital I. Paderewskiego.
1884 X 21 – 22 - Obchody 300 lecia powstania Bractwa Miłosierdzia, od 1844 znanego pod nazwą Arcybractwa Miłosierdzia i Banku Pobożnego w Krakowie.
1884 X - W Krakowie osiadł Adam Chmielowski malarz, powstaniec styczniowy.
1884 XI 17
- Prezydent Ferdynand Weigel zrezygnował ze stanowiska prezydenta Krakowa.
- Na prezydenta Krakowa został wybrany adwokat Feliks Szlachtowski.
1884 XII 22 - Otwarto połączenie kolejowe Krakowa z Suchą Beskidzką, Żywcem, Nowym Sączem.
1884
- Ukazał się pierwszy numer miesięcznika „Przeglądu Powszechnego”, wydawanego przez Jezuitów.
1885 II 23 - Powstało w Krakowie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, pierwszym prezesem organizacji został Michał Bałucki.
1885 IV 7 - Według ogłoszonego urzędowego wykazu "zorganizowanych stowarzyszeń" w Krakowie działało 37 cechów rzemieślniczych - w sumie około 80 specjalności.
1885 IV 29 - Prezydent ogłosił "Instrukcję dla dozorców plantacyjnych".
1885 IV - Profesorem fizjologii UJ został Napoleon Cybulski, trzydziestojednoletni asystent Wojskowo - Medycznej Akademii w Petersburgu.
1885
- Historyk Franciszek Piekosiński wydał „Prawa, przywileje i statuta miasta Krakowa (1507-1795)".
- Kominiarz i restaurator Stanisław Rehman założył Park Krakowski.
- Instytut Techniczno - Przemysłowy został przekształcony w C.K. Państwową Szkołę Przemysłową.
1886 II 15 - Uroczyste nabożeństwo w katedrze z okazji 500-lecia unii z Litwą, celebrowane przez biskupa Albina Dunajewskiego, kazanie wygłosił prof. Józef Pelczar.
1886 III 1 - Miasto Kraków rozpoczęło samodzielnie prowadzić Gazownię Miejską.
1886 VI 9 - Dokonano nowego rozgraniczenia diecezji krakowskiej i tarnowskiej. Diecezja krakowska powiększyła się o 37 parafii należących do dekanatów Maków, Myślenice, Niepołomice i Nowy Targ.
1886 VI 17 - Rada Miasta podjęła decyzję o budowie nowego teatru miejskiego na placu św. Ducha.
1886
- Z okazji 500 rocznicy unii polsko - litewskiej na Plantach odsłonięto pomnik Jadwigi i Jagiełły, wykonany w Rzymie przez Oskara Sosnowskiego.
- Na plantach stanął, ufundowany przez Konstantego Wołodkowicza, a wykonany przez Piusa Welońskiego, pomnik poety Bohdana Zaleskiego. Pomnik przedstawia lirnika ukraińskiego.
- Fabryka Ludwika Zieleniewskiego (prowadzona od 1885 roku przez jego synów) rozpoczęła produkcję sprzętu komunikacyjnego, konstrukcji mostowych itp..
1887 I 22 - Komisja z udziałem Jana Matejki otwarła grób królowej Jadwigi i przeprowadziła stosowne badania.
1887 IV 5 - Przywieziono koleją trumnę ze zwłokami Józefa Kraszewskiego i po ich powitaniu przez prezydenta Szlachtowskiego przewieziono do specjalnie udekorowanej krypty w kościele Pijarów.
1887 IV 18 - Odbył się uroczysty pogrzeb Józefa Ignacego Kraszewskiego.
1887 V 23 - Uroczysty pogrzeb Mikołaja Zyblikiewicza.
1887 VI 2 - Jednogłośnie przyjęty przez Radę Miejską wniosek o wystawienie pomnika Mikołajowi Zyblikiewiczowi.
1887 VI 14 - Nastąpiło poświęcenie i otwarcie nowego gmachu Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Novum, który powstał według projektu Feliksa Księżarskiego.
1887 VI 28 – 30 - W Krakowie przebywał następca tronu austriackiego arcyksiążę Rudolf Habsburg wraz z małżonką arcyksiężną Stefanią.
1887 VII 2 - Na katedrę uniwersytecką do Krakowa powołano Ludwika Rydygiera.
1887 VII 4 - Ignacy Domeyko w Collegium Novum odebrał dyplom doktora medycyny honoris causa.
1887 IX 1 - Na krakowskich Błoniach otwarto krajową wystawę rolniczo - przemysłową.
1887 IX 18 - Nastąpiło odsłonięcie pomnika Mikołaja Zyblikiewicza (biust według modelu Walerego Gadomskiego) na placu Wszystkich Świętych.
1887
- Rozpoczęto prace związane z porządkowaniem terenów dawnego koryta Starej Wisły.
- Robert Jahoda otworzył zakład introligatorski, przy Rynku Głównym 37.
- Została uregulowana Rudawa pomiędzy Łobzowem a Zwierzyńcem.
- Rada miasta Podgórza przyznała obywatelstwo honorowe Agnieszce Jałbrzykowskiej.
- Marcin Jarra otworzył wytwórnię, stanowiącą filię warszawskiego zakładu Norblina, z czasem przekształconą w dużą fabrykę wyrobów platerowych przy ul. Berka Joselewicza.
1888 I 1 - Oddano do użytku kolej obwodową, która biegła wałem fortecznym na miejscu dzisiejszych Alei Trzech Wieszczów i przez most Debnicki (kolejowy z przejazdem dla ruchu kołowego), od Dworca Głównego do Bonarki i Płaszowa.
1888 I 16 - Rozstrzygnięto konkurs na pomnik Mickiewicza: pierwszą nagrodę przyznano pracy Cypriana Godebskiego, drugą otrzymał Teodor Rygier, trzecią Walery Gadomski.
1888 II 7 - Zostało otwarte Konserwatorium Muzyczne, jej pierwszym dyrektorem został Władysław Żeleński.
1888 III 24 – 25 - Tzw. ścisły komitet konkursowy zatwierdził do wykonania pomnik Adama Mickiewicza projektu Teodora Rygiera (modelowi wyróżnionemu w konkursie tylko listem pochwalnym).
1888 III 28 - Dr Henryk Jordan przedstawił projekt urządzenia parku na Błoniach.
1888 IV 28 - Powstało Towarzystwo Upiększania Krakowa.
1888 IV 29 - Wystawiono obraz Jana Matejki Kościuszko pod Racławicami, zakupiony dla Muzeum Narodowego ze składek społecznych.
1888 VI 1 - Kraków uzyskał połączenie kolejowe z Wadowicami i z Bielskiem.
1888 VIII 1 - Został ogłoszony konkurs międzynarodowy na projekt teatru miejskiego w Krakowie.
1888 VIII 25 - Brat Albert Chmielowski założył tercjarskie Zgromadzenie Braci Posługujących Ubogim.
1888 IX 17 - Rozpoczął się zjazd centralnej Komisji Konserwatorskiej z Czech, Moraw, Śląska, Galicji i Bukowiny.
1888
- Ukazał się pierwszy numer czasopisma literackiego „Świat”, redagowanego przez Zygmunta Sarneckiego.
- Hrabia Artur Potocki podarował katedrze wawelskiej srebrną płytę, wykonaną przez artystę cyzelera Józefa Hakowskiego, stanowiącą kopię obrazu Matejki Sobieski pod Wiedniem.
1889 I 2 - Rozpoczęto prace pod kierunkiem Tadeusza Stryjeńskiego przy renowacji kościoła Mariackiego.
1889 I 19 - Cesarz Franciszek Józef wydał dekret o przywróceniu biskupom krakowskim tytułu książęcego.
1889 III 31 - Nastąpiło otwarcie gmachu urzędu pocztowo - telegraficznego (dzisiejszej Poczty Głównej), zbudowanego według planu Fryderyka Setza przez Tadeusza Stryjeńskiego i Karola Knausa.
1889 V 31 - W Sali Towarzystwa Strzeleckiego urządzono jubileusz 50-lecia pracy wielkiego etnografa Oskara Kolberga.
1889 VI 3 - Jubileusz Juliusza Kossaka.
1889 VI 16 - Do Krakowa dla poddania się zabiegowi operacyjnemu przybył Stefan Żeromski.
1889 VII 4 - W wyborach do Sejmu Krajowego mandaty uzyskali: Ferdynad Weigel, Leon Chrzanowski, Adam Asnyk.
1889 VII 15 - Poświęcenie gmachu dyrekcji kolei przy placu Matejki.
1889 VIII 31 - Nastąpiło otwarcie Parku Miejskiego im. Henryka Jordana.
1889 X 2 - Na koncercie Towarzystwa Muzycznego w Sali redutowej Starego Teatru wystąpił I. Paderewski.
1889 X 6 - Poświęcenie zespołu klasztornego sióstr miłosierdzia przy ul. Piekarskiej na Kazimierzu.
1889 X 14 - Na koncercie Towarzystwa Muzycznego w Sali redutowej Starego Teatru wystąpił I. Paderewski.
1889 X 16 – 17 - Odbył się pierwszy ogólnopolski zjazd chirurgów.
1889 XI 3 - Biskup krakowski poświęcił odnowiony kościół na Skałce.
1889 XI 20 - Podpisano kontrakt na wykonanie pomnika Adama Mickiewicza.
1889
- Przy ul. Wolskiej (obecnej Piłsudskiego) został wzniesiony gmach Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, według projektu Karola Knausa.
- Rozpoczęto wykonanie polichromii w kościele Mariackim, według kartonów Jana Matejki.
1890 III 9 - Z inicjatywy krakowskiego Towarzystwa Oświaty Ludowej otwarto "szkołę dla sług".
1890 III 30 - Zakończono prace restauracyjne w prezbiterium kościoła NMP.
1890 IV 28 - Rada Miejska zatwierdziła do realizacji projekt nowego teatru miejskiego wykonany przez Jana Zawiejskiego.
1890 V 3 - W rocznicę Konstytucji 3 maja otwarto nową czytelnię akademicką.
1890 V 25 – 26 - W czasie Zielonych Świąt w Krakowie przebywała kilkusetosobowa wycieczka mieszkańców Górnego Śląska i Wielkopolski, opisana przez górnika z Bytomia Feliksa Musialika.
1890 VI 5 - Dzięki fundacji księcia Aleksandra Lubomirskiego w Łagiewnikach położono kamień węgielny pod Zakład dla dziewcząt zaniedbanych.
1890 VI 23 - Biskup krakowski Albin Dunajewski otrzymał nominację kardynalską od papieża Leona XIII.
1890 VII 3 - Wieczorem do Krakowa przybyła pociągiem trumna ze szczątkami Adama Mickiewicza.
1890 VII 4 - Uroczysty pogrzeb Adama Mickiewicza.
1890 VII 6 - Ingres biskupa Albina Dunajewskiego do katedry.
1890 VII 24 - Nastąpiło poświęcenie Domu Ubogich im. L. i A. Helclów.
1890 VII 31 - Zostało wydane postanowienie carskie o uruchomieniu Studium Rolniczego na Uniwersytecie Jagiellońskim.
1890 IX 4 - Rektor UJ Edward Korczyński obwieścił o utworzeniu Studium Rolniczego na UJ.
1890 X 19 – 22 - Uroczyste obchody 500. rocznicy urodzin św. Jana Kantego.
1890 XI 14 - Odsłonięcie pomnika na kopcu Wandy, zaprojektowanego przez Jana Matejkę.
1890 XI 19 - Zostało otwarte kasyno wojskowe przy ul. Zyblikiewicza.
1890 XII 3 - Feliks Szlachtowski został ponownie wybrany prezydentem Krakowa.
1890 XII 15 - Założycielskie zebranie Spółki Wydawniczej Polskiej, wydawnictwa krakowskich konserwatystów.
1890
- Józef Gorecki założył zakład artystycznych wyrobów ślusarskich, z czasem rozwinięty w największe w Krakowie przedsiębiorstwo przemysłu metalowego.