Dzisiejsza data:

Powstanie Krakowskie 1846 i Wiosna Ludów w Krakowie

W lutym 1846 wybuchło w Krakowie kolejne powstanie. Ten nieudany zryw wolnościowy, miał w zamierzeniu, objąć tereny wszystkich zaborów. Skończyło się na barykadach w Krakowie i kilku potyczkach w Galicji. Wkraczające do Krakowa wojska austriackie zmuszono do wycofania. W mieście powołano do życia Rząd Narodowy, sformowano 1,5 tys. armię. 23 II Rząd wydał niesłychanie radykalny manifest do społeczeństwa nie istniejącego państwa Polskiego. Przez następne 7 dni Kraków był tego państwa stolicą. 27 II w potyczce na Podgórzu oddziały powstańcze zostają rozproszone, a faktyczny wódz powstania Edward Dembowski ginie. 4 III do Krakowa wkroczyły oddziały austriackie, a 16 XI ogłoszono aneksje Krakowa do Austrii. W zaanektowanym Krakowie gniew wrzał jeszcze długo. Gdy w 1848 do miasta dotarły echa lutowej rewolucji w Paryżu i marcowych zamieszek w Wiedniu, Kraków jeszcze raz pokrył się siecią barykad, a na ulicach znów polegli ubrani w białe mundury żołnierze cesarscy. Tym razem jednak armia nie dała się wyrzucić z miasta, lecz wycofawszy się na Wawel rozpoczęła długotrwały ostrzał artyleryjski. 26 IV 1848 pod kulami armatnimi poległy 32 osoby. Miasto sterroryzowane tym barbarzyństwem, bowiem szczęśliwy wiek XIX nie znał jeszcze walki wojska z ludnością cywilną, złożyło za pośrednictwem swej delegacji broń. Dzień 26 IV stał się w Krakowie dniem żałoby narodowej, a pogrzeb ofiar bombardowania na cmentarzu Rakowickim manifestacją bezsilnej rozpaczy.


Fot. 92. Cmentarz Rakowicki, aleja główna,
w głębi grobowiec Jana Matejki