Sztuka w Rzeczpospolitej Krakowskiej
Nieśmiało, po latach marazmu, budzą się w mieście zapomniane muzy pod wodzą boskiego Apollina. W 1818 przy Uniwersytecie Jagiellońskim powstaje szkoła malarska, do której należeli między innymi Wojciech Korneli Stattler (zdobywca złotego medalu na wystawie w Paryżu w 1841 za obraz „Machabeusze”) czy Józef Peszka. Obok nich działa w mieście genialny amator Piotr Michałowski.
Fot. 91. Obraz Piotra Michałowskiego
W 1820 do Krakowa przybył duński rzeźbiarz Bertel Thorvaldsen, który wywarł spory wpływ na rzeźbę krakowską, nieco mniejsze twórca sarkofagu Tadeusza Kościuszki, Paweł Filippi. Dla miłośników muzyki, największym wydarzeniem był niewątpliwie pobyt w Krakowie kompozytora i wirtuoza, Franciszka Liszta (1843). Seria danych tu przez mistrza koncertów wywołała taki entuzjazm, że gdy wyjeżdżał wyprzęgnięto konie z karocy i wprzęgnięci w ich miejsce krakowianie, odwieźli geniusza fortepianu do samej granicy. W okresie istnienia Rzeczpospolitej położone zostały też podwaliny pod rozwój krakowskiego czasopiśmiennictwa. Obok Gazety Krakowskiej, od 1819 ukazuje się „Pszczółka Krakowska”, a od 1832 Kalendarz Wolnego Miasta Krakowa (tzw. Kalendarz Czecha), do dzisiaj niezastąpione źródło wiedzy o Krakowie (wydawany do 1917). W 1835 znakomity prawnik, Antoni Zygmunt Helcel, rozpoczął wydawanie „Kwartalnika Naukowego”, a Leon Zienkowicz „Pamiętnik Powszechny Nauk i Umiejętności”.